امروزه در موارد زیادی از فقیهان انتظار میرود که بر اساس قاعدهی دفع ضرر محتمل فتوایی صادر کند. اما یک فقیه نمیتواند بر اساس ادعای صِرف بر وجود ضرر یا خطر فتوا دهد. فتوا بر اساس این قاعده مستم چند نکتهی مهم است:
۱) مشخص بودن نوع ضرر یا خطر؛
۲) مشخص بودن شدت ضرر یا خطر؛
۳) مشخص بودن موقعیت وقوع ضرر یا خطر (زمان، مکان و زمینهها)؛
۴) مشخص بودن شخص متضرر یا خطر؛
۵) مشخص بودن میزان احتمال ضرر یا خطر بر اساس شواهد قطعی؛
۶) مشخص بودن عامل وقوع ضرر یا خطر.
مدعی ضرر یا خطر باید در همهی موارد ششگانه، مدارک قطعی بر ادعای خود بیاورد. این مدارک نمیتواند حاصل گزارشها، مصاحبهها و مقالات رسانههایی باشد که مأموریت اصلی آنان پرداختن به مسایل ی یا اقتصادی است. بلکه باید مطالعهی علمی در خود موضوع انجام شود و نتیجهی این مطالعات یا اطلاعات جدیدی یا ارزیابی جدید از اطلاعات پیشین بوده و به نحو تفصیلی و با بیان جزییات موارد ششگانهی یاد شده را مشخص کنند.
نکته: آیا مخالفان فناوری تراریخته میتوانند شش مورد بالا را دقیقاً تعیین کنند؟
درباره این سایت